Bordeaux 2020: oogstrapport

2020 was in alle opzichten een jaar als geen ander in Bordeaux. Het was een jaar van grote contrasten. Het regende meer dan ooit gebeurde in het afgelopen decennium en tegelijkertijd werd het jaar getekend door droogte. Het groeiseizoen begon vroeger dan gebruikelijk, ook de oogst was vroeger klaar. Hoewel het een zeer ongebruikelijk jaar was, is de kwaliteit desondanks hoog als we op de eerste geluiden mogen afgaan. De opbrengsten zijn laag, de wijnen juist zeer geconcentreerd.

Oogst Bordeaux 2020 in steekwoorden

Vroege start van het groeiseizoen.
Warm en vooral heel droog in de zomer.
Vroege oogst in een warme periode.
10% lagere opbrengsten door meeldauw, droogte en hitte.
Geconcentreerde wijnen met rijk fruit en bovengemiddelde tanninestructuur.
Verwachte kwaliteit is hoog, maar afhankelijk van locatie en wijnmaker.

----------

Om de oogst 2020 goed te begrijpen lopen we per seizoen door het jaar heen. We verwijzen daarbij graag naar de zeer overzichtelijke grafiek van Gavin Quinney, die voor Jancis Robinson een uitgebreid artikel schreef over de 2020-oogst:

Bordeaux 2020 - Source: Gavin Quinney / JancisRobinson.com

Milde winter en vroeg begin van het groeiseizoen

De winter en lente waren zeer mild. Van december tot en mei mei waren de temperaturen bovengemiddeld. Enkel maart was iets kouder. De eerste knoppen verschenen al halverwege maart, twee weken vroeger dan gebruikelijk. Geholpen door warme temperaturen in april ontstond de eerste bloei rond 20 mei, wederom twee weken eerder dan gebruikelijk. De bloei kwam op een gunstig moment, precies tussen twee regenachtige periodes.

Veel regen, storm en hagel in de lente

In april en tot in de eerste helft van mei was het lang nat, soms met heftige regen, hagel, sneeuw en lokale overstromingen. Na een warme, drogere periode halverwege mei die ideaal was voor de bloei sloeg de regen weer toe. Het grootste deel van juni was echter zeer regenachtig en bovendien kouder dan gemiddeld: een ideaal voedingsbed voor meeldauw, die toesloeg in de wijngaarden en de planten aantastte.

Warme en vooral droge zomer

Na een nat voorjaar stopte het volledig met regenen. De temperaturen stegen en de zomer was bovengemiddeld warm (maar niet zo warm als de extremere zomers van 2018 en 2015). Halverwege juli was de eerste véraison (kleurverandering van de druiven) al te zien, een week eerder dan gebruikelijk. Op sommige plekken werd het echter zo warm dat de rijping juist stokte. Zo duurde de véraison op sommige plekken uiteindelijk een volle drie weken, veel langer dan normaal.

Hoewel warm, was het vooral de droogte die de zomer tekende. Tussen 18 juni en 11 augustus bleef het 54 dagen nagenoeg helemaal droog. De zomer gaat daarmee de boeken in als de droogste sinds 1959! Naar gelang de zomer vorderde begon de droogte zijn tol te eisen op sommige wijnstokken die kampten met hitte- en waterstress. Deze stress eindigde toen het in augustus eindelijk weer begon te regenen (met name op de linkeroever), alhoewel ook gepaard door lokale hagelstormen.

Vroege oogst

Het groeiseizoen liep aanvankelijk zo’n twee weken voor op schema. Door de warmte en droogte in de zomer vertraagde de rijping weer iets. Met de oogst in het vizier liep de rijping uiteindelijk een week voor op schema. De eerste witte druiven in Pessac-Léognan werden al vanaf halverwege augustus geplukt.

Na de regen van eind augustus, was het in september juist warm en droog. Vanaf 14 september werd Merlot geplukt (en soms al de week ervoor in bijvoorbeeld Pomerol). De uitdaging hierbij was de druiven met de hitte onderweg al goed te koelen op weg naar de kelders.
Halverwege september werd het opeens heel warm en druiven begonnen zich te concentreren.
Cabernet Sauvignon werd vanaf 21 september geplukt. Het meeste was voor eind september ruim binnen. Precies voordat het weer regenachtig werd. Zo bleek de vroege start van het groeiseizoen uiteindelijk een vooraf onbekend voordeel.

In Sauternes en Barsac werd aanvankelijk vanaf 7 en vooral 13 september geplukt, maar door de droogte was er meer sprake van passerillage (ingedroogde druiven) dan echte botrytis (nobele rotting). Deze druiven zullen waarschijnlijk gebruikt worden voor de tweede wijnen. Toen het op 18 en 19 september begon te regenen, sloeg de voor Sauternes en Barsac zo gewenste botrytis eindelijk toe en begon het plukken direct erna, met enkele pauzes door regen. De pluk eindigde in de tweede helft van oktober.

Een jaar van contrasten

Dit was werkelijk een jaar van uitersten. Tussen maart en september viel er meer regen dan in elk ander jaar dit afgelopen decennium. Toch werd in die periode ook de warmste april sinds 1920 en de droogste zomer sinds 1959 genoteerd. Warmte, droogte en heftige regen wisselden elkaar af. Het tekende het jaar en bepaalde de bijzondere groeicyclus.

Lagere opbrengsten

De uitdagingen van het seizoen zien we terug in de opbrengsten. Met een gemiddelde opbrengst van 40,1 hl/ha is de opbrengst voor de totale regio de op twee na laagste van het afgelopen decennium (na 2013 en 2017). De opbrengst is 10% lager dan het 10-jarig gemiddelde van 44,6 hl/ha.

De drie belangrijkste redenen daarvoor waren:

De schade door meeldauw in de lente.
De lange, onafgebroken periode van droogte tussen 18 juni en 11 augustus die voor waterstress zorgde.
De onverwachte hittegolf halverwege september tijdens de oogst, die het sap in de druiven concentreerde.

De droogte sloeg vooral toe in de zuidelijke Médoc en in Pessac-Léognan. Saint-Julien en Margaux hadden lagere opbrengsten (resp. 34,3 en 36,3 hl/ha). Pessac-Léognan had een opbrengst van 34,6 hl/ha. Saint-Estèphe kwam als enige in de buurt van een gemiddelde opbrengst.
Op de rechteroever zien we een vergelijkbare lagere opbrengst, ware het dat de opbrengsten in Pomerol gunstiger zijn dan in Saint-Émilion (39,8 tegenover 36,7 hl/ha).

Sauternes en Barsac hadden het echt zwaar dit jaar: de opbrengst van 12,3 hl/ha is (samen met de 12 hl/ha in 2017) één van de laagste in jaren, zo’n 30% lager dan in de afgelopen tien jaar.

Een vooruitblik op het karakter van de wijnen

Hoewel droogte en regen maatgevend waren in 2020, lijken de eerste geluiden optimistisch en is de kwaliteit hoog te noemen. Want hoewel de opbrengsten lager waren, waren de druiven ook geconcentreerd en mooi rijp zonder hun frisheid te verliezen.
Zoals vaak met extreme weersomstandigheden is de kwaliteit afhankelijk van de locatie en de kunde van de wijnmaker. Wijnstokken op klei met kalksteen konden de droogte goed aan, net als de kiezelbodems met een ondergrond van klei (zoals in de Haut-Médoc). Zanderige bodems lijken het moeilijker gehad te hebben, net als de hele diepe kiezelbodems. De châteaux met wijngaarden in verschillende locaties met verschillende bodemtypes zullen in het voordeel zijn.

Door de hele regio zijn de druiven geconcentreerd, met dikke schillen, veel kleur en bovengemiddelde hoeveelheden tannine. Het sap toont veel levendige fruittonen en veel tanninestructuur, zowel bij Merlot als bij beide Cabernet-druiven. Wijnmakers zullen vermoedelijk spaarzamer zijn met de directe perswijn om een te hoog tannineniveau te voorkomen. Merlot kan potentieel hoge alcoholniveaus behalen. Ondanks de vroege oogst en warme zomer hebben de druiven genoeg frisheid (door de koele nachten tijdens de oogst), met name in Cabernet Sauvignon. Petit Verdot leed onder de droogte en zal vermoedelijk minder in blends gebruikt gaan worden. Ook de witte wijnen hebben voldoende zuren.

Hoewel Pessac-Léognan en Saint-Julien qua opbrengsten geen geluk hadden, lijkt de kwaliteit hier juist extra goed te zijn.

De kwaliteit zal pas definitief beoordeeld kunnen worden zodra de wijnen uit vat geproefd worden. Wordt vervolgd dus: we houden u op de hoogte!

En Primeur-campagne Bordeaux 2020

Zoals u gewend bent kunt u bij POOT terecht voor een breed aanbod Bordeaux 2020, die u tegen En Primeur-prijzen kunt kopen. Wij verwachten de eerste En Primeur 2020-wijnen aan te kunnen bieden vanaf begin mei. De campagne zal doorlopen tot in juni.

Wilt u graag En Primeur Bordeaux 2020 aangeboden krijgen?
Inmiddels is de En Primeur-campagne ten einde. U kunt echter het hele jaar bij POOT terecht voor diverse Bordeaux uit voorraad uit verschillende jaargangen: bekijk hier ons volledige Bordeaux-assortiment.

Bronnen

Bordeaux